Od połowy XX wieku odnotowujemy znaczący wzrost zainteresowania naukowego i klinicznego najwcześniejszym okresem rozwoju człowieka. Przyniósł on rozkwit programów pomocowych i prewencyjnych (w zakresie zdrowia psychicznego) skierowanych do niemowląt i małych dzieci oraz ich rodzin. Jednocześnie, pogłębianie wiedzy w tym zakresie, wydaje się poszerzać również rozumienie dynamiki zaburzeń u dorosłych, które wiążą się z zakłóceniem przebiegu wczesnych faz rozwojowych. W referacie chciałabym zwrócić uwagę na ten właśnie okres życia człowieka w kontekście zjawiska traumy złożonej i jej leczenia, zarówno u dzieci jak i dorosłych.